In marketingland is het vaak een logische keuze om je als zelfstandige – zeker in het begin – te positioneren als een expert op een bepaald gebied. Maar tegelijkertijd spreek ik regelmatig met mensen die gezien worden als specialist en tegelijkertijd veel waarde toevoegen als strateeg. Of mensen die zich juist van specialist naar strateeg willen ontwikkelen. Waarom is deze stap zetten soms zo moeilijk? En wat is er voor nodig om die stap definitief te zetten?
Om je op weg te helpen vind je hier 5 vragen die je hierbij kunnen helpen. Want in de praktijk zie ik keer op keer weer dat duurzame verandering op rolniveau begint met introspectie.
Neem dus wat tijd voor jezelf om rustig na te denken over het beantwoorden van de vragen. Ik ben benieuwd naar je inzichten.
Letsgo!
Vraag #1: Waar komt je verlangen vandaan?
Waarom wil je de ontwikkeling van specialist naar strateeg doormaken? Waar komt dat verlangen vandaan?
Als ik kijk naar de deelnemers in onze ontwikkelprogramma’s bij DigitaalGroeien dan valt dit verlangen vaak in een of meerdere van onderstaande categorieën:
- Een gelijkwaardigere relatie/partnerrol ontwikkelen met opdrachtgevers
- Meer tactiek overstijgende impact willen maken voor de klant
- Hogere tarieven kunnen rekenen / omzet per klant verhogen
De eerste categorie gaat over de manier van samenwerken. Je wil niet weten hoeveel ZZP-ers, freelancers en agency eigenaren voor zichzelf begonnen zijn omdat ze niet meer voor een baas wilden werken, maar op een gegeven moment tot de conclusie komen dat ze nu opeens voor heel veel bazen (klanten) werken.
Als strateeg word je ingehuurd om op een hoger abstractieniveau mee te denken dan een specialist. En daarmee kun je makkelijker relaties met klanten ontwikkelen op gelijkwaardig niveau, simpelweg omdat de beslissers zelf vaak ook op een hoger abstractieniveau actief (moeten) zijn.
De tweede categorie gaat veel meer over het inzetten van jouw helikopterblik. Het gaat om het verbinden van tactieken en op een meer holistische manier werken. Als strateeg wil je buiten de oogkleppen van een nauw specialisme kunnen kijken. Op die manier kun je meer ‘boven de businesscase’ gaan hangen en samen met een opdrachtgever onderzoeken welke beslissingen de meeste impact hebben.
De derde categorie is vrij recht-toe-recht-aan. Waar een zelfstandig specialist in het marketing landschap vaak zo tussen de € 60 – € 100 per uur factureert, ligt dat tarief voor een strateeg vaak richting de € 130 – € 190 / uur. Er zijn simpelweg ook een stuk minder goede strategen dan specialisten, dus het maken van deze transitie heeft een positieve businesscase voor jezelf als professional.
Als je heel eerlijk bent, waar ligt dan jouw primaire drijfveer? Geen foute antwoorden hier. Als jij je verlangen scherp hebt wordt het al makkelijker om te bepalen wat je volgende stap zou kunnen zijn.
Vraag #2: Heb ik voldoende bagage?
Dit is aan de ene kant een hele belangrijke vraag en aan de andere kant soms ook een valkuil die je ontwikkeling kan tegenhouden.
Misschien goed om hier ook even de ‘scope’ van de rol van strateeg te schetsen die ik hier voor ogen heb. Ik heb het hier niet over iemand zie zich ‘Google Ads Strateeg’ noemt. Ik heb het hier over mensen die tactieken kunnen overzien en opdrachtgevers kunnen helpen keuzes te maken binnen die tactieken die uitlijnen met de bredere doelstellingen van het bedrijf.
Om zo’n rol te kunnen bekleden zul je dus altijd wel bepaalde inhoudelijke bagage nodig hebben. En naast inhoudelijke bagage zul je ook interpersoonlijke bagage nodig hebben. Je zult verhoudingen tussen mensen en belangen in moeten kunnen schatten. Je zult sterke communicatieve vaardigheden nodig hebben. En je zult zowel analytisch en creatief vermogen nodig hebben.
Dat zijn combinaties van skillsets die niet enorm gangbaar zijn in 1 profiel. En dat is ook de reden dat het aanbod van goede strategen vrij dun is. Maar tegelijkertijd kan deze overtuiging ook een valkuil zijn. Het kan ervoor zorgen dat je last krijgt van ‘imposter syndrome’.
Voor iedereen die zich daar in herkent een hart onder de riem: het feit dat je dit imposter syndrome ervaart is – zoals Adam Grant dat mooi omschrijft – een teken dat je aan het groeien bent. Zoek dus dat snijvlak van inhoudelijke en interpersoonlijke vaardigheden juist op. Stel je er aan bloot. Dan groeit de bagage die je nodig hebt als strateeg na een gegeven moment in sneltreinvaart.
Vraag #3: Zie ik patronen in stromen van beslissingen?
Deze vraag is afgeleid van een quote van managementwetenschapper Henry Minzberg:
Strategy is a pattern in a stream of decisions.
Daarmee bedoelt hij dat strategie niet simpelweg bestaat uit het opstellen en uitvoeren van een rechtlijnig plan, maar dat een strategie op komt uit alle beslissingen die er binnen een organisatie gemaakt worden, of die nu gepland zijn, of ‘emergent’ is en dus opkomt in reactie op allerlei dingen die er gebeuren en zich vormen.
Wanneer je wil ontwikkelen van specialist naar strateeg zul je dus een ‘antenne’ willen ontwikkelen om patronen in stromen van beslissingen te zien en te herkennen. Voor iedereen die dacht dat strategie gewoon het opstellen en uitvoeren van een playbook is, sorry. Dat werkt misschien prima in sommige afgekaderde vakdeelgebieden, maar schiet tekort wanneer je meer holistisch wil kijken naar wat een organisatie echt nodig heeft om doelen te realiseren.
Een voorbeeld hiervan is dat er een strategisch marketingplan is uitgewerkt dat alleen nog maar even ‘uitgerold’ moet worden. Maar tegelijkertijd loop je er tegenaan dat er interne weerstand is. Acties worden niet uitgevoerd en gemaakte afspraken worden niet nagekomen. Een strateeg moet in staat zijn dit op zo’n moment op tafel te leggen en te achterhalen wat het onderliggende patroon is achter deze beslissingen.
Want als de bedachte strategie niet uitgevoerd werd, dan was dit blijkbaar niet de juiste strategie. Misschien was het in dit voorbeeld wel beter geweest om kleiner te beginnen en meer cyclisch te werken in plaats van meteen een draak van een strategisch plan door te willen drukken.
Vraag #4: Wat is jouw specialisme als strateeg?
Ben je er nog? Zo ja, kleine high five. Want ik besef me dat de eerste drie vragen misschien al wat dieper gingen dan je misschien zou denken toen je de titel van deze newsletter las.
Dus laten we weer wat meer naar de oppervlakte gaan en het eens hebben over jouw specialisme als strateeg. Want ook al is het jouw doel om juist uit een specialistenrol te komen, wil dat nog niet zeggen dat een strateeg geen specialist hoeft te zijn. Veel strategen zou je een ‘gespecialiseerde generalist’ kunnen noemen. Maar ook als strateeg heb je vaak een bepaalde affiniteit of specialisme.
Een paar voorbeelden:
- De brand marketing strateeg
- De digital marketing strateeg
- De contentmarketing strateeg
- De e-commerce strateeg
Ik heb deelnemers binnen onze programma’s binnen enkele maanden zien ontwikkelen van specialist naar strateeg, juist omdat ze in bepaalde vakgebieden al een diepere ervaring hadden. Hun rol schuift dan op van specialist naar strateeg, maar binnen die strategenrol zit vaak wel een bepaalde affiniteit gebakken die voort komt uit hun eerdere bagage.
Zo kan een webdesigner ontwikkelen tot webstrateeg.
Zo kan een marketing minded VA ontwikkelen tot online marketing strateeg.
Zo kan een brand designer ontwikkelen tot brand marketing strateeg
Zo kan een copywriter ontwikkelen tot contentmarketing strateeg
Zo een e-commerce marketeer in e-commerce strateeg.
En zo kan ik nog wel even doorgaan.
Waar ligt jouw specialisme?
Vraag #5: Hoe positioneer ik mezelf als strateeg?
Dit is een vraag die veel specialisten die willen ontwikkelen tot strateeg vaak lastig vinden. Ook hier komt vaak weer een stukje impostersyndrome om de hoek kijken. Vaak wordt er dan gedacht dat stap 1 is om de hele positionering op de schop te gooien. Nieuwe identiteit, nieuw verhaal, nieuwe website. Maar toch raad ik je aan dat niet te doen en deze vraag wat anders te benaderen dan via de reflex die ik net beschreef.
Want ook al kun je vanuit het beantwoorden van de vraag “Wat is jouw specialisme als strateeg” wellicht wel tot een een vernieuwde positionering aan de voorkant komen; de hefboom zit hem niet in je visitekaartje, maar in de manier waarop je het gesprek aan gaat voordat je het visitekaartje overhandigt.
Wat ik daarmee bedoel? Er zijn vrij laagdrempelige manieren om je volgende gesprek met een potentiële klant in te gaan met als doel om een samenwerking af te sluiten waarin jij aan de slag kunt vanuit een strategenrol, ook al ben je in gesprek gekomen vanuit een specialistenrol.
Hoe? De sleutel ligt in hoe je gesprekken aan gaat. Door de juiste vragen te stellen krijg je inzicht in (1) de case op een hoger abstractieniveau, (2) de verschillende belangen die er spelen en (3) wat er daadwerkelijk nodig is om impact te maken.
Wacht dus nog even met het op de schop gooien van heel je branding en website. Ga eerst maar eens een aantal gesprekken aan met potentiële klanten. Stel de juiste vragen.
En positioneer jezelf van daar uit in de rol waar jij naar verlangt.
Wil jij de stap zetten van specialist naar strateeg? Meld je dan nu (gratis) aan voor onze communityen ik geef je (ook gratis) toegang tot week 1 van ons online programma.